مطالعه هیستوپاتولوژیک کبد ماهی کفشک گرد (euryglossa orientalis) در آب های ساحلی شمال خلیج فارس

بررسی ­های هیستوپاتولوژیک کبد در گونه­ های مختلف ماهی به­ عنوان نشانگر در برنامه­ های نظارت دریایی جهت بررسی اثر بیولوژیکی آلاینده­ ها ثابت شده است. در این پژوهش کبد ماهی کفشک گرد euryglossa orientalis به­ عنوان نشانگر زیستی انتخاب گردید و در مجموع 80 ماهی در زمستان 90 و تابستان 91 از ایستگاه ­های نمونه­ برداری شامل خور موسی، دیلم، بوشهر، بندرگاه، دیر، بندرکنگ و بندرعباس در آب­ های ساحلی شمال خلیج فارس مورد مطالعه بافت­ شناسی کبد قرار گرفتند. گروه ­بندی آسیب ­های کبدی براساس گروه ­بندی ماهیان پهن انجام شد. شیوع بالایی از ضایعات کبدی آسیب­ های توکسیکوپاتی اولیه غیرنئوپلازی ثبت شد. در مقابل، ضایعات پیش ­نئوپلاستیک تنها در موارد کمی مشاهده شد و تغییرات نئوپلاستیک مشاهده نگردید. بررسی­ ها نشان داد که شاخص آسیب بافتی در کبد کفشک ماهی گرد در ایستگاه­ های اسکله نفتی مجیدیه، بوشهر و بندرعباس  به­ طور معنی ­داری از سایر ایستگاه­ ها بیش­ تر است (0/05>p). نتایج نشان داد که تغییرات مشاهده شده ممکن است اثرات عوامل استرس ­زا زیست­ محیطی از جمله آلاینده­ ها باشد. با توجه به ­نتایج حاصل از بررسی هیستوپاتولوژی کبد کفشک گرد، این ماهی نشانگر مناسبی جهت ارزیابی سلامت محیط زیست خلیج فارس می ­باشد.